در تازهترین واکنشها وزارت امور خارجه روسیه نیز پس از اعلام مخالفت چین با گزارش آمانو با انتشار بیانیهای، از آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهشدت انتقاد کرد. در این بیانیه با اشاره به نامه فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی در 8 آبانماه مبنیبر آمادگی آغاز فوری تعامل با آژانس آمده است: چرا این پیشنهاد در واقع از طرف آژانس نادیده گرفته شد؟ از قرار، بهجای دادن شانس پاسخدادن ایرانیها به مسائل مطرحشده پیشاپیش ماموریت صدور حکم «محکومیت» درنظر بوده است.
بیانیه جبهه متحد اصولگرایان
جبهه متحد اصولگرایان نیز با صدور بیانیهای در مورد گزارش یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکید کرد: گزارش دیکتهشده نهادهای اطلاعاتی آمریکا که به قلم آقای آمانو منتشر شده است بهعنوان جدیدترین حلقه از حلقههای سناریوسازی غرب علیه ایران و سندی تاریخی در موضعگیریهای غیرحقوقی، کارشناسی نشده و یکجانبه غرب علیه فعالیتهای صلحآمیز و بشردوستانه هستهای ایران اسلامی تلقی میشود. در ادامه این بیانیه میخوانیم: غرب تلاش دارد تا با به چالش کشاندن جمهوری اسلامی ایران، معضلات و ضعف شدید نظام لیبرال سرمایهداری در اداره امور جامعه خویش و جهان را فرافکنی کرده تا از این رهگذر مشکلات عدیده مالی و اقتصادی و شکستهای مفتضحانه و پیدرپی خود را در عراق، افغانستان، لبنان، سوریه، فلسطین و بهویژه در جنبش بیداری اسلامی و والاستریت از چشمان تیزبین و منصف ملتهای جهان بهویژه امت اسلامی بپوشاند.
روسیه: گزارش آمانو سیاسی است
آمانو گزارش خود را در حالی بهطور رسمی منتشر کرده که بخشهایی از آن از 2 هفته قبل توسط رسانههای غربی اعلام شده بود و اطلاعاتی که قرار بود محرمانه باشد همچون گذشته ابتدا سر از رسانهها درآورد و بعد روی میز دیپلماتها قرار گرفت. بیانیه وزارت امورخارجه روسیه با اشاره به همین موضوع و فشارهای سیاسی حاصل از انتشار گزارش بر ایران آمدهاست: مسکو مطالعه گزارش جنجالبرانگیز آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد برنامه اتمی ایران را آغاز کرده است؛ بنابر ارزیابی مقدماتی ما، در این گزارش هیچ داده اصولا جدیدی وجود ندارد. در این گزارش مشخص است که با سرهم کردن وقایع تلاش شده بهطور عمدی به آنها جهت سیاسی داده شود.
در بیانیه روسیه آمده است: وقتی شواهد قانعکننده موجود نیست نویسندگان به بیان حدسیات و شکاکیتها و شعبدهبازی با اطلاعات بهمنظور شکل دادن به تصور مربوط بهوجود جنبه به ظاهر نظامی در برنامه اتمی ایران میپردازند. این رویکرد را به زحمت بتوان حرفهای و بیغرض نامید. در این رابطه، خواه ناخواه داستان «وجود» تسلیحات کشتار جمعی در دست رژیم صدام حسین به یاد میآید که به ظاهر باید باعث خودداری از به کار گرفتن این نوع اقدامات ملاحظه شده باشد.
روز گذشته شوراهای امنیت ملی ایران و روسیه در راستای توسعه همکاریهای دوکشور توافقنامه همکاری راهبردی امضا کردند. به گفته علی باقری، معاون سیاست خارجی و امور بینالملل دبیر شورایعالی امنیت ملی، در سفر اعضای شورای امنیت ملی کشورمان و در دیدار با مقامهای روس درخصوص گزارش تازه آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره برنامههای هستهای صلحآمیز کشورمان و مواضعی که باید در قبال این گزارش اتخاذ شود و نیز شکل همکاری دو کشور در این ارتباط تبادل نظر و گفتوگو شده است. ایران تاکنون تحت موافقتنامه پادمانی خود با آژانس بینالمللی انرژی اتمی 15تاسیسات هستهای و 9 مکان خارج از تاسیسات را که مواد هستهای بهطور معمول در آنجا استفاده میشود به آژانس اعلام کرده است.
افزایش همکاری هستهای روسیه با ایران
روسها همزمان با بیانیه خود از افزایش همکاریهای هستهای خود با ایران خبر دادهاند. با توجه به برنامه ایران برای توسعه فعالیتهای هستهای و تولید 20 هزارمگاوات برق هستهای در کشور، سرگئی کرینکو، رئیس شرکت روس اتم روز پنجشنبه از آمادگی روسیه برای ساخت رآکتورهای جدید در ایران سخن گفت و با بیان اینکه ایران تمایلش به تداوم ساخت رآکتورهای هستهای را ابراز داشته است افزود: ما در حال بررسی این مسئله هستیم و سفارشات را دریافت کردهایم، زیرا ساخت رآکتورهای هستهای مسئله تردیدسازی در جامعه بینالمللی نیست. نیروگاه بوشهر با وجود مخالفتهای اولیه آمریکا شهریورماه راهاندازی شد و انتظار میرود که تا اول زمستان به ظرفیت هزار مگاواتی کامل خود برسد. روسیه تامین سوخت نیروگاه بوشهر را نیز بر عهده دارد.
پیش از این روز چهارشنبه چین نیز خواستار گفتوگوی بیشتر برای حل موضوع هستهای تهران شد و اعلام کرد که تحریمها بهطور اساسی مسئله هستهای ایران را حل نخواهد کرد. نماینده دائم این کشور در سازمان ملل نیز گفته که آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشش اعلام کرد که مدارکی را مبنی بر اینکه ایران ممکن است در برخی فعالیتهای هستهای شرکت داشته باشد به دست آورده است اما من متوجه شدم که در این گزارش نتیجهگیری مشخصی درباره اینکه ایران ممکن است در چه فعالیتهایی شرکت کرده باشد وجود ندارد، اما یک دانشمند روسی که در گزارش جدید آمانو به کمک به ایران در ارائه فناوری لازم برای ساخت سلاح هستهای متهم شده بود، روز گذشته این اتهامات را رد کرد. خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد که ویاچسلاو دانیلنکو در گفتوگو با یکی از روزنامههای روسیه گفته است: من اصلا یک دانشمند با تخصص هستهای نیستم که بتوانم مؤسس برنامه هستهای ایران باشم.
عقبنشینی غرب از موضع تهدید نظامی
سناریوی تکراری حمله نظامی به ایران نیز که همزمان با انتشار گزارش از سوی برخی مسئولین آمریکا، اسرائیل و انگلیس مطرح شد تا از این طریق فشارها بر ایران افزایش یابد، تاکنون موفق نبوده است. هفته جاری قرار است شورای حکام آژانس انرژی اتمی در جلسه خود گزارش یوکیا آمانو پیرامون مسئله هستهای ایران را بررسی و درباره آن تصمیمگیری کنند. ویلیام هیگ، وزیر امور خارجه انگلیس، بهدنبال انتشار گزارش آمانو گفته که بریتانیا به همراه متحدان بینالمللیاش بهدنبال این است که چگونه میتوانند فشار بر ایران را بهدلیل برنامه هستهایاش افزایش دهند. جی کارنی سخنگوی کاخ سفید نیز گزارش هفته پیش آژانس درباره برنامهای اتمی ایران را «بسیار نگرانکننده» توصیف کرده است. بهرغم این تهدیدات که موضوع جدیدی در ارتباط برخی کشورهای غربی با ایران محسوب نمیشود، دبیر کل سازمان ملل خواستار یک راهحل دیپلماتیک برای حل مسئله هستهای ایران شد و تاکید کرد که راهحل نظامی مناسب نیست. سخنگوی سازمان ملل در سخنانی دوپهلو موضع بانکیمون را چنین نقل کرده که «بر عهده ایران است که ماهیت صلحآمیز برنامه هستهایاش را ثابت کند». لئون پانتا، وزیر دفاع آمریکا روز پنجشنبه از مواضع جنگ طلبانه یک هفته پیش خود علیه ایران عقب نشینی کرد و با بیان اینکه یک اقدام نظامی تنها میتواند برنامه هستهای را تنها 3 سال عقب بکشد، تصریح کرد: باید مراقب پیامدهای غیرمنتظره جنگ باشیم. این پیامدها نه تنها ایران را واقعا از کارش عقب نمینشاند بلکه میتواند تاثیری جدی در منطقه و روی نیروهای آمریکا در منطقه داشته باشد.